Uzlaştırmanın Hukuki Sonuçları Nelerdir?

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. ve 254. maddelerine göre uzlaştırma, sadece ceza yargılamasında değil; tarafların hukuki ilişkilerinde de bağlayıcı sonuçlar doğurur.
Bu sonuçlar, uzlaşmanın soruşturma veya kovuşturma evresinde gerçekleşmesine göre farklılık gösterir.

1. Soruşturma Evresinde Uzlaşma

Soruşturma aşamasında uzlaşma sağlanır ve fail taahhüt ettiği edimi (örneğin zarar giderimi, özür, ödeme vb.) yerine getirirse:

• Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verilir.

• Bu durumda kamu davası açılmaz ve süreç sona erer.

Ancak edim yerine getirilmezse, Cumhuriyet Savcısı kamu davası açar.

​

2. Kovuşturma Evresinde Uzlaşma

Kovuşturma (yargılama) aşamasında uzlaşma gerçekleşirse:

• Edim yerine getirildiğinde mahkeme tarafından “davanın düşmesine” karar verilir.

• Edim yerine getirilmezse, yargılamaya devam edilir.

Bu durum, uzlaşmanın bağlayıcı bir hukuk işlemi olduğunu ortaya koyar.

3. Tazminat Davası Açılamaz

Uzlaşmanın sağlanması halinde;

• Soruşturma konusu suç nedeniyle ayrıca tazminat davası açılamaz.

• Eğer daha önce tazminat davası açılmışsa, bu davadan feragat edilmiş sayılır.

Bu sonuç, uzlaşmanın taraflar arasında kesin hüküm etkisi doğurduğunu gösterir.
 

4. Uzlaştırma Sürecindeki Açıklamalar Delil Olamaz

Uzlaştırma görüşmeleri gizlidir.
Bu nedenle uzlaştırma sırasında taraflarca yapılan beyanlar;

• Başka bir soruşturma veya kovuşturmada,

• Herhangi bir ceza ya da hukuk davasında
  delil olarak kullanılamaz.

Bu kural, uzlaştırmanın gönüllülük esasına dayalı güvenli bir ortamda yürütülmesini sağlar.
 

5. Edimin Yerine Getirilmemesi Halinde İcra Takibi

Fail edimini yerine getirmezse;

• Uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, İcra ve İflas Kanunu’nun 38. maddesi uyarınca ilam niteliğinde belge sayılır.

• Bu belgeyle doğrudan icra takibi yapılabilir.

Yani uzlaşma raporu, bir mahkeme kararı kadar icra edilebilir güç taşır.
 

Sonuç

Uzlaştırma süreci, tarafların uzlaşmasıyla hem ceza davasının sona ermesini hem de hukuki uyuşmazlığın çözümünü sağlar.
Uzlaşma gerçekleştiğinde kamu davası açılmaz veya düşer, tazminat davası hakkı ortadan kalkar ve uzlaşma raporu icra kabiliyeti kazanır.
Bu yönüyle uzlaştırma, onarıcı adaletin en güçlü yargısal araçlarından biridir.


Uzlaştırmacı Temel Eğitimi için tıklayınız.


Uzlaştırmacı Yenileme Eğitimi için tıklayınız.