Uzlaştırma Uygulaması Nedir ve Nasıl Başlar?

Uzlaştırma, soruşturma veya kovuşturma aşamasında belirli suçlarda tarafların karşılıklı olarak anlaşmasını sağlayan bir süreçtir. Savcılık veya mahkeme, dosyanın uzlaştırmaya uygun olup olmadığını değerlendirir ve uygun görüldüğünde dosya uzlaştırmacıya tevdi edilir. Uzlaştırmacı taraflarla iletişime geçerek görüşmeleri planlar, süreci yönetir ve müzakere ortamını hazırlar.

Taraflar Uzlaştırma Sürecine Katılmak Zorunda Mıdır?

Hayır. Uzlaştırma gönüllülük esasına dayanır. Taraflardan biri teklifi kabul etmezse süreç sonlanır ve dosya yargılama aşamasına devam eder. Bu durum, özellikle mağdur ve şüpheli açısından özgür irade kullanımının temel şart olduğu bir alan olarak dikkat çeker.

Uzlaştırma Görüşmesinde Neler Olur?

Görüşmede uzlaştırmacı, taraflara süreci anlatır, haklarını açıklar ve müzakere ortamının güvenli olmasını sağlar. Taraflar birbirlerini dinleme, görüşlerini açıklama ve çözüm önerisi sunma imkânı elde eder. Süreç gizlidir; görüşmede yapılan açıklamalar ileride yargılamada kullanılamaz. Bu gizlilik ilkesi, tarafların daha özgür şekilde konuşmalarına olanak tanır.

Örnek Senaryolar 

Senaryo 1: Hakaret Suçu – Taraflar Arası Uzlaşma

Bir iş yerinde sözlü tartışma yaşayan iki çalışan, karşılıklı hakaret nedeniyle soruşturma sürecine girer. Dosya uzlaştırmacıya geldikten sonra taraflarla ayrı ayrı görüşmeler yapılır. Taraflar özür dileme ve bir daha iletişime geçmeme konusunda anlaşır. Uzlaşma sağlanınca dosya kapanır ve kamu davası açılmaz.

Senaryo 2: Basit Yaralama – Maddi ve Manevi Tazminat

Bir spor salonunda yaşanan tartışmada taraflardan biri diğerine fiziksel zarar verir. Uzlaştırmada mağdur tedavi masraflarının karşılanmasını ve ayrıca belirli bir miktar manevi tazminat talep eder. Şüpheli bu talepleri kabul ederek ödeme planı oluşturur. Anlaşmanın yerine getirilmesiyle birlikte dava açılmadan dosya sonlanır.

Senaryo 3: Mala Zarar Verme – Onarım Karşılığı Uzlaşma

Apartman otoparkında bir sürücünün park manevrası sırasında komşusunun aracına zarar vermesi nedeniyle mağdur şikâyetçi olur. Uzlaştırmada taraflar, zararın onarımı konusunda anlaşır. Şüpheli, aracın servisteki tamir masraflarını üstlenir ve onarım tamamlandığında dosya uzlaşma ile kapanır.

Senaryo 4: Tehdit – Yazılı Taahhüt ile Sonuçlanan Uzlaşma

Kısa süreli bir tartışmada taraflardan biri diğerini korkutacak sözler söyler. Mağdur şikâyetçi olur ancak yargılama istemez. Uzlaştırmada, şüpheli yazılı taahhüt verir ve mağdurla aynı sosyal ortamda karşılaşmamak için belirli davranış kurallarına uyacağını kabul eder. Taraflar anlaşınca dava açılmaz.


Uzlaştırmacı Temel Eğitimi için tıklayınız.


Uzlaştırmacı Yenileme Eğitimi için tıklayınız.