Kamu Davalarında Uzlaştırma Mümkün Müdür?
Kamu davasına konu olan suçlarda uzlaştırma, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesi ile düzenlenmiştir.
Buna göre, belirli suçlar bakımından tarafların uzlaşması yargılamayı sona erdiren bir neden olabilir.
Ancak her kamu davası uzlaşmaya elverişli değildir.
Uzlaştırmaya Tabi Suçlar Nelerdir?
Kanunda açıkça uzlaşma kapsamına alınan bazı suçlar şunlardır:
-
Basit kasten yaralama (TCK m.86/1-2)
-
Taksirle yaralama (TCK m.89)
-
Hakaret (TCK m.125/2)
-
Tehdit (TCK m.106/1)
-
Konut dokunulmazlığını ihlal (TCK m.116)
-
İş ve çalışma hürriyetini ihlal (TCK m.117/1)
-
Kişiler arasında aleniyet kazanmayan hakaret veya iftira suçları
Bu suçlar şikâyete bağlı olup kamu davası açılmış olsa dahi uzlaştırma yoluna gidilebilir.
Uzlaştırma Kapsamında Olmayan Suçlar
Kanunda uzlaştırma kapsamı dışında bırakılan suçlar da mevcuttur.
Örneğin;
-
Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar,
-
Kasten öldürme veya ağır yaralama,
-
Terör, örgüt, uyuşturucu suçları gibi toplumsal etkisi yüksek suçlarda uzlaştırma uygulanmaz.
Bu tür suçlar kamu düzenine doğrudan etki ettiği için kamu davası geri çekilemez ve uzlaştırma yapılamaz.
Uzlaştırma Ne Zaman Yapılabilir?
Uzlaştırma süreci;
-
Soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısı tarafından,
-
Kovuşturma aşamasında ise Mahkeme tarafından yürütülür.
Yani kamu davası açılmış olsa bile, suç uzlaşma kapsamındaysa taraflar hâlâ uzlaştırma sürecine başvurabilir.
Uzlaşmanın Kamu Davasına Etkisi
Taraflar uzlaşır ve uzlaşma raporu onaylanırsa;
Böylece uzlaştırma, kamu davasını sonlandırabilen alternatif bir çözüm mekanizması olarak işlev görür.
Sonuç
Kamu davasına konu bazı suçlarda, kanunun izin verdiği ölçüde uzlaştırma mümkündür.
Suçun niteliği, şikâyet koşulu ve CMK 253’teki düzenlemeler esas alınarak, tarafların gönüllü katılımıyla uzlaşma süreci yürütülebilir.
Bu durum, yargı yükünü azaltan ve mağdur fail ilişkisini onarıcı adalet anlayışıyla ele alan önemli bir kurumdur.
Uzlaştırmacı Temel Eğitimi için tıklayınız.
Uzlaştırmacı Yenileme Eğitimi için tıklayınız.